Co to jest… czyli słowniczek żywieniowy (1)

Co to jest... czyli słowniczek żywieniowy (1)

Jedną z często powtarzanych wad zdrowego odżywiania jest używanie dziwnych, nieznanych dotąd produktów. Od kiedy pojawiły się różne superfoods takie jak nasiona chia, jagody goji, spirulina, dużo osób stwierdziło, że niepotrzebne są im zagraniczne wymysły i zostaną przy swojej dotychczasowej diecie. Dla mnie te nowe produkty nie są synonimem zdrowego odżywiania. Nikt nie musi kupować młodego jęczmienia, topinamburu ani chlorelli, aby jego dieta była prawidłowa. Dla mnie dotąd rzadko spotykane czy mało popularne produkty, to okazja do spróbowania czegoś nowego. Nie wszystko musi mi smakować ani być dla mnie odpowiednie. Nie zmienia to faktu, że warto sięgać po produkty, których wcześniej nie znaliśmy. Dzięki nim możemy odkryć pyszne smaki, świetny wpływ na nasz organizm i co bardzo ważne, urozmaicać dietę. 

Doskonale zdaję sobie sprawę, że niektóre nazwy przyprawiają o zawrót głowy i nie wiadomo co z takim produktem zrobić. Ja też tak mam! Pomimo tego, że znam dużo produktów, ciągle pojawiają się jakieś nowości. Dlatego chciałam przybliżyć Wam mniej popularne produkty i przygotowałam słowniczek żywieniowy. Dla niektórych z Was omawiane produkty, nie będą czymś nowym, ale jeśli chociaż jednej osobie, przyda się ten artykuł, to będę zadowolona.

Pamiętajcie, że nie musicie kupować i jeść wszystkiego co jest dostępne w sklepach ze zdrową żywnością. A wręcz nie powinniście. Każdy z nas jest inny i to co jednemu pomoże, innemu może zaszkodzić. Zachęcam jednak, aby nie bać się nowych produktów i raz na jakiś czas coś przetestować.  

Pod każdym produktem dodałam zdjęcia, które przeniosą Was do moich przepisów na potrawy z ich wykorzystaniem.

 

Jarmuż

W pierwszym słowniczku żywieniowym nie mogło oczywiście zabraknąć jarmużu, który znajduje się w nazwie bloga. Jarmuż to wbrew pozorom nie jest jakaś „zagraniczna nowość”, tylko jedno z najstarszych warzyw z rodziny kapustnych. Jest to warzywo mrozoodporne, dlatego warto sięgać po niego zwłaszcza zimą, gdy ilość świeżych warzyw i owoców jest ograniczona. 

Jedna garść jarmużu dostarcza ponad 50% dziennej dawki witaminy C, blisko 90% witaminy A i aż 280% witaminy K. Ponadto zawiera wapń, potas, miedź, mangan, błonnik, białko, luteinę, sulforan i inne substancje. Dzięki tak bogatemu składowi ma właściwości przeciwutleniające, może stabilizować poziom glukozy we krwi, wspomaga odporność organizmu, wzrok, stan układu kostnego i sercowo-naczyniowego. Jednak nie wolno spożywać go w bardzo dużych ilościach, ponieważ tak jak inne kapustne, zawiera goitrogeny (mogą wpływać na metabolizm jodu) i tak jak szpinak, buraki czy rabarbar – szczawiany.

Jarmuż świetnie nadaje się jako składnik:

  • zielonych koktajlów,
  • sałatek,
  • kotletów warzywnych,
  • past,
  • sosów warzywnych,
  • tart,
  • zup.

Koktajl z jarmużu i masła orzechowego Dietetyczna sałatka z jarmużem Kaszotto z jarmużem

Topinambur

Topinambur to roślina z wyglądu przypominająca korzeń imbiru. Jego inne nazwy to karczoch jerozolimski lub słonecznik bulwiasty.  Topinambur zawiera inulinę, witaminy: C, z grupy B, żelazo, potas, cynk, fosfor. Działa pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy, nerwowy, odpornościowy, reguluje pracę układu pokarmowego, polecany jest diabetykom.

Sposobów na wykorzystanie topinamburu jest sporo. Można go:

  • upiec, dusić, gotować na parze,
  • dodać do sałatki,
  • zrobić z niego puree,
  • zupę,
  • chipsy. 

Topinambur

Chipsy z topinamburu

Ciecierzyca

Ciecierzyca (inaczej cieciorka lub groch włoski) zaliczana jest do roślin strączkowych. Jest dobrym źródłem białka, błonnika pokarmowego, kwasu foliowego, manganu oraz żelaza, fosforu, magnezu, potasu, cynku, miedzi, witamin z grupy B. Wpływa korzystnie na stan układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego, kostnego, na stan włosów, skóry i paznokci, pomaga zapobiegać anemii.

Przed przygotowaniem cieciorkę moczymy 10-12 godzin. Następnie odcedzamy ją, wrzucamy do wrzątku i gotujemy przez około 1-1,5 godziny (sprawdź sugerowany sposób przygotowania na opakowaniu). 

Co możemy z niej przygotować? Chyba raczej czego nie! ;) Możemy z niej zrobić:

  • hummus,
  • falafele,
  • pastę do kanapek,
  • pasztet warzywny,
  • kotlety warzywne,
  • ciasteczka,
  • sałatkę,
  • dodać do zupy, potraw typu curry, sosów .

Możemy również kupić mąkę z ciecierzycy i upiec chleb lub placki. Jeszcze inną opcją jest upieczenie jej i jedzenie jako przekąskę.

Chrupiąca pieczona ciecierzyca Sałatka z ciecierzycą Falafel Curry z bakłażanem

Komosa ryżowa (quinoa)

Komosa ryżowa, inaczej quinoa, jest nazywana również ryżem peruwiańskim. Jest to coś pomiędzy kaszą a ryżem i podobnym do nich zastosowaniu. Komosa należy do pseudozbóż i pochodzi z Ameryki Południowej. Jest produktem bezglutenowym, dlatego osoby mające celiakię, alergię lub nadwrażliwość na gluten, mogą spokojnie po nią sięgać.

Dostępne są 3 rodzaje komosy ryżowej: biała, czerwona i czarna. Biała jest najbardziej delikatna, pęcznieje podczas gotowania i jest mniej twarda niż dwa pozostałe rodzaje. W sklepach można znaleźć także płatki quinoa z gniecionego ziarna komosy oraz mąkę z komosy ryżowej.

Sposób przygotowania najlepiej sprawdzić na zakupionym produkcie. Producenci testują różne metody, dlatego zalecana przez nich, powinna być właściwa dla danego rodzaju. Podstawowy sposób to gotowanie komosy w stosunku 1:2 w wodzie przez 12-15 minut aż do wchłonięcia się całej wody i pojawienia białych sprężynek. Czas gotowania będzie różnił się w zależności od rodzaju komosy ryżowej. 

Komosę można użyć do różnych potraw, np.

  • jako dodatek do obiadu,
  • sałatki,
  • zupy,
  • deseru,
  • komosanki czyli potrawy w stylu owsianki.

Sałatka z komosą i jajkiem sadzonym Sałatka z komosą ryżową Komosanka Sałatka z komosą i dressingiem z awokado

Tapioka

Tapioka to skrobia z manioku czyli rośliny pochodzącej z Ameryki Południowej, który jest używany jak nasz ziemniak lub przetwarzany na mąkę. Tapioka to przede wszystkim źródło łatwoprzyswajalnych węglowodanów. Mogą jeść ją osoby z nietolerancją glutenu. Jej zaletami są m.in. lekkostrawność i hipoalergiczność. Jest raczej uboga w wartości odżywcze. 

Tapiokę można kupić w granulkach różnej wielkości albo jako mąkę. Możemy przygotować z niej:

  • desery, np. musy,
  • naleśniki,
  • herbatę „bubble tea”,
  • można ją użyć jako dodatek do kotletów.

Deser z tapioki z musem śliwkowym Pyszny mus truskawkowy z tapioką

W kolejnych częściach zajmiemy się następnymi produktami. :)