Pisząc o zdrowym odżywianiu staram się zwrócić uwagę na profilaktykę. W końcu nie od dziś wiadomo, że łatwiej zapobiegać niż leczyć. Z drugiej strony, dużo trudniej jest myśleć o przyszłych dolegliwościach, skoro aktualnie nic nam nie dolega, a przynajmniej tak nam się wydaje. Jednak bycie zdrowym to nie tylko brak bólów brzucha i gorączki. Żeby ocenić nasze zdrowie musimy zwrócić uwagę na kilka czynników, a jednym z nich jest stan zdrowia rozumiany dosłownie czyli opierający się na wynikach badań. Dlatego jestem wielkim zwolennikiem badań profilaktycznych. 

Badania profilaktyczne

Czy nie lepiej dietą i aktywnością fizyczną poprawić stan swojego zdrowia niż brać leki do końca życia? Zwłaszcza, że często mają tylko łagodzić objawy, a nie leczyć przyczynę. Dlatego nie zapominaj o podstawowych badaniach profilaktycznych które należy robić co 1-2 lata.

Kiedy zacząć? Według mnie po 20 roku życia lub jeśli odczuwa się dolegliwości lub ma różne problemy zdrowotne to wcześniej. Oczywiście w idealnym świecie 20-latkowie są zdrowi i nic im nie powinno dolegać. Ale nie żyjemy w takim świecie. Podwyższony poziom cholesterolu, glukozy czy wysokie ciśnienie to nie jest problem tylko 50-, 60-latków. 

Morfologia krwi

Jest to badanie, które udziela informacji na temat elementów krwi. Badania obejmują m.in.:

• erytrocyty (inaczej czerwone krwinki krwi) – ich główną funkcją jest transport tlenu i dwutlenku węgla,
• leukocyty (inaczej białe krwinki krwi) – biorą udział w reakcjach układu odpornościowego. Dzielimy je na:
  • granulocyty (neutrofile, eozynofile, bazofile)
  • agranulocyty (limfocyty, monocyty),
• trombocyty (inaczej płytki krwi) – ich główną funkcją jest udział w procesie krzepnięcia krwi,
• hemoglobinę – główne białko występujące w czerwonych krwinkach, odpowiada za łączenie się z gazami we krwi,
• hematokryt – objętość czerwonych krwinek do objętości krwi pełnej,
• MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince,
• MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince,
• MCV – średnia objętość krwinki,
• RDW-CV – współczynnik zmienności rozkładu objętości czerwonych krwinek, określa zróżnicowanie wielkości erytrocytów.

Poziom glukozy we krwi (glikemia)

Podstawowe badanie obejmuje zazwyczaj stężenie glukozy we krwi na czczo. Wykonuje się je w celu diagnostyki cukrzycy. Dalsza diagnostyka może obejmować OGTT czyli doustny test tolerancji glukozy, inaczej zwany krzywą cukrową. Polega on na zbadaniu glikemii na czczo, po spożyciu 75g glukozy rozpuszczonej w 250 ml wody i powtórzonym oznaczeniu glikemii po 120 minutach. 

Poziom cholesterolu

Jeśli chodzi o badanie cholesterolu to sporo zależy od lekarza, który je zleci. Najlepiej, aby było to badanie profilu lipidowego (lipidogram), które obejmuje pomiar:

• cholesterolu całkowitego,
• cholesterolu frakcji LDL – LDL to lipoproteiny, które dostarczają cholesterol do komórek,
• cholesterolu frakcji HDL – HDL to lipoproteiny, które odpowiadają za transport zwrotny cholesterolu z tkanek do wątroby,
• triglicerydów – to organiczne związki chemiczne należące do tłuszczów prostych (lipidów), które stanowią materiał energetyczny.

Badanie to ma na celu określenie ryzyka pojawienie się chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca czy choroba niedokrwienna serca.

Ciśnienie krwi

Ciśnienie krwi to nacisk jaki krew wywiera na ścianki tętnic. W momencie, gdy serce się kurczy, napełnia naczynia krwionośne krwią, mówimy o ciśnieniu skurczowym. Gdy serce się rozkurcza – o rozkurczowym. Zbyt wysokie ciśnienie krwi może doprowadzić do zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. 

Stomatolog

Profilaktyka dentystyczna ma na celu zapobieganie powstawania chorób zębów i dziąseł. Zapewne każdy z nas choć raz w życiu cierpiał z powodu bólu zęba i wie jak może to uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Dlatego nie odkładajmy wizyt na wieczne później i dbajmy codziennie o stan jamy ustnej.

Ginekolog

Okresowe, kontrolne badania ginekologiczne powinna robić każda kobieta. Polega ono na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego i badań wewnętrznych. Ważne jest również wykonywanie cytologii czyli wymazu z szyjki macicy, które może zdiagnozować różne choroby narządów rodnych kobiety. Zgodnie z zaleceniami lekarza należy wykonywać także USG piersi, USG przezpochwowe i mammografię.

Badanie moczu

Warto również wykonać badanie moczu. Służy ono do rozpoznania chorób nerek, dróg moczowych oraz niektórych chorób ogólnoustrojowych. Badaniu podlegają:

• właściwości fizyczne (np. barwa, przejrzystość, gęstość względna (ciężar właściwy), osmolarność),
• właściwości chemiczne (np. odczyn pH, cukier, białko, ciała ketonowe, barwniki żółciowe),
• mikroskopowe badanie osadu moczu (np. erytrocyty, leukocyty, komórki nabłonkowe, wałeczki, lipidy, śluz, bakterie, składniki mineralne).

Podsumowanie

• Nie dajcie sobie wmówić, że badania profilaktyczne są niepotrzebne. Twierdzenie, że osoba w pewnym wieku powinna być zdrowa to często pobożne życzenie i dlatego mamy prawo i obowiązek dbać o nasze zdrowie.
• W zależności od wieku, dolegliwości, chorób i czynników genetycznych należy przeprowadzać również inne badania. Warto od czasu do czasu pójść do okulisty, sprawdzić poziom hormonów oraz znamiona. 
• Chciałabym również podkreślić, że osoby otyłe i z nadwagą (zwłaszcza z nadmiarem tłuszczu trzewnego) są w większym stopniu narażone na liczne powikłania np. choroby układu sercowo-naczyniowego, metaboliczne, trawienne, skórne, endokrynologiczne, nowotwory, dlatego ich obowiązkiem jest przeprowadzanie badań okresowych.
• Wiem, że ciężko jest się zmotywować do wykonania badań. Już chyba kiedyś Wam pisałam o mojej skutecznej metodzie. Polega ona na założeniu się z kimś, że jeśli jedno z Was nie pójdzie na badania to płaci drugiej osobie ustaloną kwotą i odwrotnie. Naprawdę działa! :)