Jak podkreślałam wiele razy, kasze to świetna podstawa pod zdrowy posiłek. Wystarczy dodać trochę warzyw, jakieś nasiona, przyprawy. Można też w międzyczasie przygotować mięso, rybę i obiad mamy gotowy. Jednak osoby, które wcześniej do posiłków używały co najwyżej biały ryż albo ziemniaki, mogą mieć problemy z wybraniem odpowiedniej kaszy. Właściwie to podczas zagłębiania się w różne rodzaje kasz, każdy może się trochę pogubić. Odmian jest mnóstwo, a często jedne dzielą się na jeszcze inne. Dlatego zapraszam Was do zapoznania się z różnymi rodzajami i usystematyzowania wiedzy. Może znajdziecie jakiś nowy rodzaj, który będziecie chcieli wypróbować :)

Kasze

Kasze to całe lub rozdrobnione bielmo ziarna zbóż, które często jest dodatkowo poddane obróbce hydrotermicznej i polerowaniu. Są dobrym źródłem energii ze względu na sporą zawartość węglowodanów, zwłaszcza skrobi. Kasze gruboziarniste są mniej kaloryczne niż drobnoziarniste, ponieważ zawierają większe ilości błonnika. Zazwyczaj mają także więcej witamin i składników mineralnych.

Kasze zazwyczaj dzielone są na:

• krupy, uzyskane przez usunięcie łuski z całego ziarna i ewentualne polerowanie (jęczmienna pęczak, jaglana i gryczana). Są to kasze gruboziarniste, najmniej przetworzone.

• łamane, które otrzymuje się przez śrutowanie i rozbicie ziarna na mniej lub bardziej regularne części (jęczmienna mazurska),

• drobne, które najczęściej otrzymuje się poprzez rozdrobnienie kasz łamanych (jęczmienna perłowa, manna, kuskus).

Kasza gryczana – prażona, nieprażona i krakowska

Gryka jest cennym źródłem wielu substancji odżywczych i związków biologicznie czynnych. Zawiera białka o dobrze zbilansowanym składzie aminokwasów, polifenole, węglowodany złożone, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne m.in. mangan, magnez, cynk, fosfor, miedź i inne w mniejszych ilościach. Gryka bogata jest w przeciwutleniacze m.in: rutynę, tokoferole, kwercetynę, kemferol oraz kwasy fenolowe.  Jest bezglutenowa. Ciekawostką jest to, że gryka należy do pseudozbóż czyli roślin, które nie są zbożami, ale mają podobny wygląd i charakteryzują się dużą zawartością skrobi.

Kasza gryczana może być poddana procesowi prażenia, dlatego możemy kupić zarówno kaszę prażoną (paloną) jak i nieprażoną (niepaloną, białą). Różnią się one zarówno właściwościami odżywczymi jak i smakiem. Sposób prażenia (np. zastosowana temperatura) również może mieć odmienny wpływ na właściwości. Kasza nieprażona ma bardziej delikatny smak i zapach, zawiera również więcej białka i związków fenolowych.

Z gryki robi się również kaszę krakowską, która uzyskiwana jest z łamanej, nieprażonej kaszy. Jest to drobna kasza, która działa delikatniej na przewód pokarmowy. Możemy kupić także kaszę gryczaną łamaną prażoną.

Kasza jaglana

Kasza jaglana produkowana jest z oczyszczonego ziarna prosa. Zawiera sporo białka, mangan, magnez, fosfor, miedź, cynk i inne w mniejszych ilościach oraz witaminy z grupy B. Nie zawiera glutenu, jest lekkostrawna i ma działanie rozgrzewające. Osoby, które mają problemy z tarczycą powinny jeść kaszę jaglaną maksymalnie 1-2 razy w tygodniu, ponieważ może spowalniać jej pracę.

Świetnie nadaje się do przygotowywania zdrowych deserów.

Kasza jęczmienna – pęczak, wiejska i perłowa

Kasza jęczmienna zawiera witaminy z grupy B, dużo białka i błonnika oraz składniki mineralne (mangan, selen, żelazo, magnez, cynk, miedź). 

Z jęczmienia otrzymuje się różnego rodzaju kasze:

• pęczak zwykły – to najmniej przetworzona kasza jęczmienna. Otrzymuje się ją poprzez usunięcie łuski.
• pęczak obtaczany (jęczmienny kujawski) – jest to całe ziarno, pozbawione łuski, obtaczane i polerowane.
• kaszę jęczmienną łamaną (grubą, średnią, drobną) –  (inaczej wiejska) otrzymywana jest z pocięcia pęczaku. Odmiana ta nie jest poddawana polerowaniu.
• kaszę jęczmienna perłową (grubą, średnią, drobną) – (inaczej mazurska) otrzymuje się ją z pocięcia pęczaku na drobne, średnie lub grube cząstki, a następnie obtoczeniu i polerowaniu.

Kasza pszenna

Kasze pszenne różnią się odmianą pszenicy oraz sposobem obróbki technologicznej. Dostępna jest kasza:

• bulgur (gruba, średnia, drobna) – powstaje z pszenicy durum (tzw. pszenicy twardej), zawiera najwięcej błonnika pokarmowego z kasz pszennych. Ponadto jest źródłem potasu, fosforu, magnezu, żelaza i witamin z grupy B.
• kuskus – jest to drobna kasza, która również powstaje z pszenicy durum. Poddaje się ją gotowaniu na parze, co pozwala na bardzo szybkie jej przygotowanie. Jest lekkostrawna. Można kupić zarówno wersję razową jak i błyskawiczną czyli poddaną dodatkowej obróbce termicznej. Zawiera duże ilości białka oraz żelazo, wapń, sód, fosfor, witaminę B3 i kwas foliowy.
• manna – to drobnoziarnista kasza, którą otrzymuje się w procesie przemielenia pszenicy na mąkę poprzez odsiewanie grubszych kaszek. Można kupić razową (zawiera więcej błonnika i składników mineralnych) lub błyskawiczną (poddaną także obróbce termicznej). Zawiera dużo mniej witamin i składników mineralnych niż inne kasze, ale za to jest lekkostrawna. Polecana jest zwłaszcza dla osób z chorobami układu pokarmowego. 
• pęczak orkiszowy i kasza orkiszowa – powstają z pszenicy orkiszowej. Zawierają białko, błonnik pokarmowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, żelazo, wapń, cynk, potas i witaminy z grupy B.
• pęczak pszenny – produkowany jest z oczyszczonego ziarna pszenicy.

Kasza owsiana

Z owsa produkuje się kaszę owsianą całą i owsianą łamaną. Z kolei płatki owsiane powstają poprzez zgniecenie ziaren pozbawionych łuski albo z ziaren już oczyszczonych i pociętych. 

Jest bogata w błonnik, magnez, mangan, miedź, cynk, żelazo oraz witaminę B1, B2, B5, PP i kwas foliowy. Zawiera również nienasycone kwasy tłuszczowe.

Kasza kukurydziana

Inne

Kaszę uzyskuje się również z mniej popularnych roślin jak:

• sorgo – bezglutenowe zboże, które zawiera białko, błonnik pokarmowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, miedź, cynk, żelazo, witaminę B3.
• teff – kojarzony raczej z mąką, ale dostępny jest również w formie ziaren. Jest to bezglutenowe pseudozboże nazywane również miłką abisyńską. Zawiera spore ilości wapnia, błonnika pokarmowego i białka. 
• amarantus (szarłat) – jest to kolejne bezglutenowe pseudozboże. Jest źródłem wysoko jakościowego białka, błonnika pokarmowego, żelaza, wapnia, potasu, manganu oraz witaminy B6 i kwasu foliowego.
• komosa ryżowa (quinoa) – jeszcze jedno pseudozboże, również bezglutenowe. Jest źródłem witamin z grupy B, E, magnezu, fosforu, żelaza, manganu, miedzi, cynku i nienasyconych kwasów tłuszczowych. 

Ryż

Na koniec został ryż, ale ze względu na dużą ilość jego odmian, opiszę go w innym artykule.

Jak Wam się podoba różnorodność kasz? Dowiedzieliście się czegoś nowego?