Mody na różne produkty przychodzą i odchodzą. Od jakiegoś czasu coraz częściej możemy przeczytać o świetnych właściwościach kurkumy. Ostryż długi, szafran indyjski, ostryż Zohary to zamienne nazwy określające ten produkt. Jest to rodzaj rośliny szczególnie popularnej w Azji, która wykorzystywana jest jako przyprawa. Jej szczególne właściwości zawdzięczamy znajdującej się w niej kurkuminie. Spożywanie jej regularnie ma wiele zalet, dlatego mam nadzieję, że na stałe zagości w naszych domach. 

Właściwości kurkumy

Kurkumę najczęściej można kupić w zmielonej formie jako przyprawę. W niektórych sklepach ze zdrową żywnością, dostępne są także świeże kłącza kurkumy, które możecie zobaczyć na zdjęciu powyżej. Kurkuma zawiera polifenol o nazwie kurkumina (o polifenolach pisałam w poście na temat źródeł antyoksydantów w jedzeniu i ich wpływie na zdrowie), który odpowiada za jej charakterystyczny, żółty kolor i większość pozytywnych właściwości:

• Kurkumie przypisywane są właściwości przeciwzapalne. Znaczną poprawę zaobserwowano m.in. u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz przewlekłym zapaleniem błony naczyniowej. Stan zapalny został zmniejszony także u pacjentów pooperacyjnych.
• Kurkuma wykazuje zdolność do hamowania namnażania się komórek nowotworu piersi i ma potencjał jako czynnik antynowotworowy. W badaniach wykazano, że wzrost działania hamującego rozwój, zależał od czasu i od dawki. Dodatkowo kurkuma ma potencjał w zapobieganiu przerzutom raka piersi. Przypisuje się jej pozytywne oddziaływanie również przy innych rodzajach nowotworów. 
• Badania przeprowadzone na zwierzętach sugerują pozytywny wpływ kurkumy na funkcjonowanie żołądka (zwiększenie wydzielania żółci), jelit i wątroby. 
• Kurkumina zwiększa także aktywność lipazy trzustkowej, amylazy, trypsyny i chymotrypsyny.
• Może chronić przed uszkodzeniem spowodowanym zawałem serca. 
• Może także spowolnić rozwój demencji i pozytywnie wpływać na układ nerwowy.
• Przypisuje się jej także zdolność do obniżania poziomu całkowitego cholesterolu i lipoprotein o małej gęstości.
• Kurkuma może zapobiegać infekcjom bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym. 

Musimy mieć na uwadze, że większość badań przeprowadzanych było na zwierzętach, niewielkiej grupie osób lub w warunkach laboratoryjnych. Jednak już od wielu lat kurkuma jest wykorzystywana jako produkt leczniczy w medycynie wschodniej. Organizm człowieka jest na tyle skomplikowany, że nie ma możliwości, żeby powiedzieć – ten składnik spowoduje wyleczenie tej choroby. Nie oznacza to jednak, że nie może pomóc jej wyleczyć. Dlatego uważam, że warto używać naturalnych produktów, które MOGĄ przyczynić się do prewencji czy leczenia chorób. 

Biodostępność kurkumy

W badaniach wykazano, że kurkumina jest słabo przyswajalna, ponieważ następuje jej szybki metabolizm w wątrobie i jelitach. Po podaniu 2 gramów kurkuminy stężenie we krwi było albo niewielkie albo niewykrywalne. Jednak przy jednoczesnym podaniu 20 mg piperyny (związku znajdującego się w pieprzu), biodostępność wzrosła o średnio o 2000%. Dlatego, aby uzyskać pozytywne działanie kurkumy należy spożywać ją z dodatkiem pieprzu.

Znalazłam jeszcze informacje o zwiększaniu biodostępności poprzez dodawanie tłuszczu, papryki lub podgrzewanie kurkumy, ale nie mogłam znaleźć potwierdzających ich badań. Dostępne są za to badania sugerujące zwiększanie wchłaniania się kurkuminy poprzez tworzenie nanoemulsji czy zastosowanie inhalatorów ciśnieniowych. Ale może zostawmy je bez dodatkowego komentarza :)

Do czego używać kurkumę?

Do wszystkiego! No może prawie ;) Kurkumę możemy dodać np. do płatków owsianych, wszelkiego rodzaju kaszy, ryżu, makaronów, warzyw, mięsa, ryb, owoców morza, naleśników, zup, koktajlów, soków. Dodawajcie tam gdzie się da, a jeśli Wam nie zasmakuje to zmniejszcie ilość lub szukajcie innych potraw. Kurkuma oprócz zdrowotnych właściwości pełni również funkcję barwnika, dzięki czemu nada daniom żółtego zabarwienia. Pamiętajcie o jej właściwościach koloryzujących, gdy Wam się wysypie! Czasami naprawdę ciężko ją usunąć. 

Kurkumę można używać również jako składnik złotego mleka.

Złote mleko

Istnieją dwie metody przygotowania złotego mleka. Jedna z nich polega na przygotowaniu większej ilości pasty (z kurkumy i wody). Natomiast druga to dodawanie składników na bieżąco. Ja wybieram metodę numer 2.

Złote mleko oprócz właściwości przypisywanych kurkumie działa także rozgrzewająco i podnosi odporność. Jeśli chcecie przygotować złote mleko zgodnie z pierwotną metodą Ajurwedy (systemu medycyny indyjskiej) należy najpierw gotować kurkumę w wodzie przez 8 minut lub użyć wcześniej przygotowanej pasty.

Korzystałam m.in. z:

Bharat B. Aggarwal, Shishir Shishodia, Yasunari Takada, Sanjeev Banerjee, Robert A. Newman, Carlos E. Bueso-Ramos and Janet E. Price Curcumin Suppresses the Paclitaxel-Induced Nuclear Factor-κB Pathway in Breast Cancer Cells and Inhibits Lung Metastasis of Human Breast Cancer in Nude Mice.

Chattopadhyay I., Biswas K., Bandyopadhyay U., Banerjee R.K. Turmeric and curcumin: Biological actions and medicinal applications.

Metha K., Pantazis P., McQueen T., Aggarwal B., Antiproliferative effect of curcumin (diferuloymethane) against human breast tumow cell lines. 

Sharma R.A., Gescher A.J., Steward W.P.  Curcumin: The story so far. 

Shoba G., Joy D. , Joseph T., Majeed M., Rajendran R., Srinivas P.S. Influence of Piperine on the Pharmacokinetics of Curcumin in Animals and Human Volunteers.