Kawa – z wizytą na plantacji + etapy produkcji

Kawa - od ziarenka do filiżanki liść jarmużu

Wśród nas są zapewne osoby, które nie wyobrażają sobie dnia bez wypicia kawy oraz takie, dla których kawa mogłaby nie istnieć. Pod względem żywieniowym od lat docierają do nas sprzeczne informacje na temat tego napoju. Czy jest to używka wyrządzająca nam szkody czy produkt prozdrowotny? Jak to zwykle bywa w przypadku odżywiania – nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jesteś zdrowy czy zmagasz się z chorobami? Pijesz kawę paloną, zieloną czy zbożową? A może pijesz kawę rozpuszczalną lub cappuccino instant? Zalewasz tzw. fusiastą czy pijesz z ekspresu? Oraz jak dużo pijesz kawy i z jakimi dodatkami?

Jak widzicie opcji jest mnóstwo. Jednak zanim przejdę do właściwości i poszczególnych rodzajów, zapraszam Was do odwiedzenia wraz ze mną plantacji kawy i zobaczenia jak wygląda proces od ziarenka do filiżanki kawy.

Bardzo lubię jeździć w miejsca, gdzie mogę zobaczyć jak rosną warzywa, owoce i inne rośliny, które później spożywam. Pamiętam jak byłam na plantacji bananów i byłam zszokowana ogromnymi kiściami zwisającymi z drzewa. Albo gdy miałam okazję zobaczyć jak rośnie pomelo, marakuja czy pomarańcze. W tym roku udało mi się pojechać na plantację, gdzie m.in. uprawiana była kawa. 

Proces otrzymywania kawy liść jarmużu

 

Uprawa 

Nasiona kawy, które nie są poddawane kolejnym procesom, aby uzyskać z nich znany nam napar, mogą być zasadzone. Rosną z nich najpierw sadzonki, a później krzewy – kawowce. Potrzebne są do tego odpowiednie warunki (temperatura i wilgotność), dlatego sprzyja im klimat subtropikalny. Dowiedzieliśmy się, że krzewy mogą osiągać wysokość nawet kilkunastu metrów, jednak na plantacjach są przycinane. Ułatwia to zarówno zbiory jak i ogranicza zbyt częste owocowanie. Podobno w warunkach domowych niektórzy hodują kawę również w Polsce. Ja nie próbowałam, ale teraz mnie kusi ;)

Kiedy krzew osiągnie odpowiedni wiek (około 3-4 lata), rosną na nim kwiaty, a następnie owoce kawy. Aby uzyskać najlepszą jakościowo kawę, zbiera się tylko czerwone owoce dlatego najlepiej, aby zrywali je ludzie, którzy są w stanie odróżnić czerwone ziarenka od zielonych. Jest to oczywiście bardzo pracochłonny proces. Na zdjęciu poniżej możecie zobaczyć jak wygląda kosz, do którego zbiera się owoce kawy.

Na okres przed kolejnym kwitnięciem, zbiera się wszystkie owoce, tak aby krzewy mogły się zregenerować. Trafiliśmy akurat na czas po zbiorach i przed kwitnięciem, więc krzewy były zielone i tylko gdzieniegdzie widać było kilka niezebranych ziarenek. 

Sadzonki kawy liść jarmużu Mały kawowiec liść jarmużu

Plantacja kawy liść jarmużu

Zbieranie owoców kawy liść jarmużu

 

Przetwarzanie owoców 

Kolejnym etapem po zbiorach jest przetwarzanie owoców. Jednym ze sposobów jest tzw. metoda na mokro. Owoce wrzucane są do specjalnej maszyny, gdzie za pomocą wody o wysokim ciśneiniu wypłukuje się ziarna z miąższu i łupiny. Ziarna są również oddzielane ze względu na wielkość. widzieliśmy też wcześniej stosowane metody.

Ziarna kawy liść jarmużu

Pozbywanie się łupiny liść jarmużu

 

Suszenie

Następnym etapem jest suszenie. Ziarenka są wysypane na stołach i podłodze i… suszą się ;) Po osiągnięciu określonej wilgotności, ziarna są segregowane według wielkości i wagi. Następnie mogą być pakowane w worki i przedtransportowane do importera albo poddawane kolejnym procesom na plantacji.

Suszenie ziaren kawy liść jarmużu Kawa przygotowana na eksport liść jarmużu

 

Palenie

Oczywiście na plantacji, na której byliśmy można było spróbować i kupić kawę, dlatego na miejscu odbywa się także proces palenia. Dzięki niemu uwalniane są związki aromatyczne i kawa zaczyna pachnieć… jak kawa ;) Oczywiście kawa może nie być poddawana procesowi palenia i wtedy mamy do czynienia z kawą zieloną, którą można kupić w coraz większej ilości sklepów. Jednak nie ma się co oszukiwać, że smakuje ona jak tradycyjna kawa. Warto pić ją ze względu na właściwości, ale substytutem znanej nam kawy nie jest. 

Wracając do procesu palenia, zachodzi on w odpowiednio wybranej temperaturze i powoduje zmianę koloru ziarna na brązową, pojawienie się olejku oraz otrzymanie smaku i aromatu, który jest nam dobrze znany. W zależności od czasu palenia mamy do czynienia z różnymi rodzajami kawy co możecie zobaczyć na zdjęciu poniżej.

Palenie kawy liść jarmużu

Ciekawostka

Czy wiesz, że kawa zachowuje najlepsze właściwości do 3 miesięcy od procesu palenia? Przyznaję, że nie wiedziałam o tym wcześniej i zdarzało się, że kupowałam kawę na zapas, która leżała później kilka miesięcy. Dlatego warto zwrócić uwagę czy na opakowaniu kawy jest napisana data procesu palenia. 

 

Mieszanie i mielenie

Proces palenia kawy może być ostatnim etapem, ale nie musi. Przed wysłaniem kawy do sklepów często miesza się różne jej rodzaje w celu otrzymania odpowiedniego smaku i aromatu. Kawa może także zostać zmielona. W zależności od tego w jaki sposób będziemy ją przygotowywać (w ekspresie, kawiarce, zalewając wodą) można zastosować różne poziomy zmielenia od grubego do najdrobniejszego. 

 

Degustacja

Po zobaczeniu wszystkich etapów produkcji kawy, przyszedł czas na degustację. Próbowaliśmy lokalną kawę o różnej intensywności od delikatnej, przez średnio aż do mocno palonej. Smakowała naprawdę wybornie! Do tego  rozkoszowaliśmy się jej smakiem podziwiając piękne widoki i… przemykające zwierzęta takie jak kapibary i coati ;) Szkoda, że częściej nie da się pić kawy w takich warunkach ;)

Różny stopień intensywności kawy liść jarmużu Degustacja kawy liść jarmużu Coati kostaryka